NEDEN UYKUSUZLUK SAĞLIĞINIZ İÇİN KÖTÜ?

Uyku ve Yorgunluk

Gün boyu yorgunluk ve asabilik, uykusuzluğun halk arasında bilinen belirtileridir. Peki, uykusuzluğun sağlığınızı fiziksel açıdan da tehdit ettiğini biliyor muydunuz?

Dünyada her 3 kişiden 1’i uyku sorunları yaşıyor. Stres, aşırı telefon ve bilgisayar kullanımı bu uyku sorunlarının ortaya çıkmasına neden olan etmenler arasında gösterilmekte.

Ancak, asabilik ve dikkat dağınıklığı uykusuzluğun sadece yüzeyde görünen etkileridir.

Uzun süreli uykusuzluk, obezite, kalp rahatsızlıkları ve diyabet gibi ciddi sağlık sorunlarına davetiye çıkararak ömrünüzü kısaltıyor. Şu su götürmez bir gerçektir ki; kaliteli gece uykusu, uzun ve sağlıklı bir yaşam için gereklidir.

Vücudunuzun Ne Kadar Uykuya İhtiyacı Var?

Yeterli uykunun alınması vücudun fonksiyonlarının sorunsuz çalışması için önemlidir. İhtiyaç duyulan uyku kişiye göre değişiklik gösterse de, çoğu kişi günde aşağı yukarı 8 saatlik kaliteli uykuya gereksinim duyar. Burada önemli olan, kişinin ne kadar uykuya ihtiyaç duyduğunu öğrenmesi ve sonrasındaki günlerde yeteri kadar uyumaya gayret göstermesidir.

Eğer uyandığınızda yorgun hissediyor ve gün boyu biraz kestirmek için can atıyorsanız, bu büyük ihtimalle yeterli uyku almıyorsunuz demektir.

Uyku apnesi gibi sağlık sorunları da dahil birçok etmen uykusuzluğa neden olabilse de, çoğu zaman uykusuzluğa sebebiyet veren kötü uyku alışkanlıklarınızdır.

Uyumazsak Ne Olur?

Gece yeteri kadar uyumayan herkes ertesi gün dikkat dağınıklığı yaşamış, yorgun ve asabi hissetmiştir.

Bir gece uyumamak, ertesi gün bitkin ve asabi hissetmenize sebep olsa da sağlığınıza kayda değer bir zarar vermez.

Öteki yandan, birkaç gece uykusuz kaldığınızda mental etkiler daha kötü bir hal almaya başlar. Zihin bulanıklığı yaşar, konsantre olmakta ve karar vermekte zorlanırsınız. Keyifsiz hisseder ve gün içinde uyuklayabilirsiniz. Bunlara ek olarak, evde, işte ve yolda kaza geçirme ve bu kazalarda zarar görme riskiniz artar.

Eğer uykusuz kalmaya devam ederseniz, sağlığınız tamamıyla olumsuz etkilenebilir ve obezite, yüksek tansiyon, kalp rahatsızlıkları gibi ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşma riskiniz artar.

İşte iyi bir gece uykusunun sağlığınıza 7 olumlu etkisi:

Uyku Bağışıklık Sisteminizi Destekler

Eğer sık hastalanıyorsanız, bunun için kendinizi suçlamalısınız. Uzun süre uykusuz kalmak bağışıklık sisteminizi altüst edebilir ve vücudunuz virüslere karşı koymakta zorlanabilir.

Uyku Kilo Vermenize Yardımcı Olabilir

Yeterince uyumamak kilo almanıza neden olabilir. Yapılan araştırmalara göre, günde 7 saat uyuyanlarla karşılaştırıldıklarında, 7 saatten az uyuyan kişilerin kilo alma ve obeziteye yakalanma riski daha yüksek.

Sağlıklı bir bireye oranla, uyku problemleri yaşayan kişilerde leptin (tok hissetmenizi sağlayan hormon) hormonu daha az ghrelin (iştah hormonu) hormonu ise daha fazla bulunuyor. Bu da yukarıdaki bulguyu destekleyen önemli bir kanıt.

Uyku Ruhsal Sağlığınızı Destekler

Bir gecelik uykusuzluğun ertesi gün sizi asabi ve dengesiz yaptığını düşünürseniz, kronik uykusuzluğun depresyon ve anksiyete gibi uzun süreli duygudurum bozukluklarına yol açabildiğini söylememiz size hiç de şaşırtıcı gelmeyecektir.

Depresyon veya anksiyete sorunu olan kişilerle anket yapıldığında, katılımcıların çoğunun günde 6 saatten az uyuduğu ortaya çıktı.

Uyku Diyabeti Önlüyor

Araştırmalar gösteriyor ki günde 5 saatten az uyuyan kişilerde diyabetin ortaya çıkma riski daha yüksek. Haliyle bu kadar kısa sürede derin uykuya dalamayan kişi, vücudunun glikozu (vücudun temel enerji kaynağı) işleme sürecinde değişiklikler meydana gelmesine neden oluyor. Sonuç olarak, bu değişiklikler kişinin tip 2 diyabete yakalanmasına sebep olabiliyor.

Uyku Cinsel Dürtüyü Arttırır

Araştırmalara göre, sağlıklı bireylerle karşılaştırıldıklarında, yeterli ve kaliteli uyku almayan kadın ve erkeklerin libidosu daha düşük ve cinsel aktiviteye olan ilgileri daha az.

Uyku apnesi (nefes alma zorluğundan dolayı uykunun sık sık bölünmesi) problemi olan erkeklerin testosteron hormonu seviyeleri daha düşük olduğundan bu durum onların libidolarının da düşmesine neden oluyor.

Uyku Kalp Sorunlarını Önlüyor

Uzun süreli uykusuzluğun, iltihap, yüksek tansiyon ve nabızla bağlantılı bazı kimyasalların seviyelerinde artışa sebep olduğu düşünülüyor.

Uyku Doğurganlığı Arttırıyor

Uykusuzluğun kadın ve erkeklerde gözlemlenen bir diğer olumsuz etkisi ise kısırlık (infertilite). Araştırmalar gösteriyor ki, kronik uyku bozukluğu üreme hormonlarının salgılanmasını azaltarak kısırlığa neden oluyor.

Yeterince Uyumadığımız Günleri Nasıl Telafi Edebiliriz?

Yeterince uyumuyorsanız, bunu telafi etmenin tek yolu daha fazla uyumaktır. Eğer aylarca uykunuzdan feragat ettiyseniz vücudunuzun uykuya olan ihtiyacı artmış demektir. Bu yüzden, iyileşmenin bir gecede gerçekleşmesini beklemeyin. Süreç haftalarca sürebilir.

İyileşme sürecinin gerçekleşmesi için hafta sonları 1 veya 2 saat fazladan uyumaya çalışın. Yatağa yorulduğunuz zaman gidin ve vücudunuzun sizi uyandırmasına izin verin (alarm kurmak yok).

İlk başlarda, günde 10 saatten fazla uyuyabileceğiniz gerçeğine kendinizi alıştırın. Ancak bir süre sonra vücudunuzun ihtiyaç duyduğu uyku normal bir seviyeye yavaşça düşmeye başlayacaktır.

Sadece kısa bir süreliğine sizi dinçleştiren kafeinli içeceklere çok itimat etmeyin. Kısa süreliğine enerji ve konsantrasyonunuzu arttırsalar da uzun vadede uyku düzeninizi tamamıyla bozabilirler.

Kaynak: NHS